Transmuraal Incidenten en Calamiteiten Melden (TICM)
Transmurale Incident-/calamiteitenmeldingen (TICM) verwijzen naar het melden van incidenten en calamiteiten die plaatsvinden op de overgang tussen verschillende zorginstellingen of zorgniveaus, zoals tussen ziekenhuizen, thuiszorg, huisartsen of verpleeghuizen. Het doel van TICM is om de zorgkwaliteit en patiëntveiligheid te verbeteren door inzicht te krijgen in systeemfouten, procesproblemen en communicatieknelpunten die in de ketenzorg kunnen optreden.
In de zorg wordt een incident gedefinieerd als:
“Een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg, en heeft geleid, had kunnen leiden of zou kunnen leiden tot schade bij de cliënt.”
Voor een calamiteit in de zorg geldt de volgende definitie:
“Een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg en die tot de dood van een cliënt of een ernstig schadelijk gevolg voor een cliënt heeft geleid.”
Landelijk beleid omtrent TICM
Het beleid rondom TICM is gericht op het waarborgen van patiëntveiligheid in de keten en stimuleert samenwerking en open communicatie tussen zorgaanbieders. De kernpunten van het beleid zijn:
- Meldplicht en transparantie:
- Zorginstellingen worden gestimuleerd om incidenten en calamiteiten in de transmurale zorgketen te melden, zowel intern als extern.
- Deze meldingen moeten zorgvuldig worden geregistreerd en geanalyseerd om trends en structurele knelpunten te identificeren.
- Samenwerking en coördinatie:
- Het beleid benadrukt dat zorginstellingen, onderling en met ketenpartners, samenwerken om oplossingen te ontwikkelen voor terugkerende problemen.
- Gebruik van data en analyses:
- Het analyseren van incident- en calamiteitdata en het delen van lessen tussen ketenpartners is een belangrijke pijler van het beleid.
- TICM wordt vaak geïntegreerd met meldsystemen zoals Veilig Incident Melden (VIM) binnen zorginstellingen.
- Rol van IGJ (Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd):
- De IGJ houdt toezicht op hoe zorginstellingen omgaan met incident- en calamiteitmeldingen, inclusief transmurale incidenten en calamiteiten.
Rol van het Netwerk Acute Zorg Limburg (NAZL) bij TICM
Als onderdeel van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) heeft het NAZL een belangrijke taak in het coördineren van patiëntveiligheid binnen de acute zorgketen. NAZL's rol bij TICM omvat:
- Faciliteren van samenwerking:
- Het NAZL fungeert als een verbindende schakel tussen acute zorginstellingen zoals ziekenhuizen, huisartsenspoedposten, ambulancediensten, GGZ, en VVT-instellingen.
- Het netwerk organiseert overleg en werkgroepen waarin transmurale incident- en calamiteitmeldingen worden besproken en actieplannen worden ontwikkeld.
- Stimuleren van gezamenlijke meldstructuren:
- Het NAZL ondersteunt ketenpartners bij het opzetten van gezamenlijke meld- en registratiesystemen die specifiek gericht zijn op transmurale incidenten.
- Ondersteunen van evaluaties en verbeterprocessen:
- Het NAZL helpt bij de analyse van incident- en calamiteitendata, het organiseren van spiegelgesprekken en het verspreiden van ‘lessons learned & best practices’ om herhaling van incidenten en calamiteiten te voorkomen.
- Kennisdeling en scholing:
- Het netwerk biedt scholing en trainingen aan zorgverleners over het melden en analyseren van transmurale incidenten en het verbeteren van de samenwerking in de keten.
- Regionale coördinatie en afstemming:
- Als regionale coördinator zorgt het NAZL ervoor dat TICM aansluit bij landelijke beleidsdoelen, zoals de normen en kaders opgesteld door het Ministerie van VWS en IGJ.