Sanering Antibiotica-Allergie Registraties (SAAR)
Bij meer dan 10% van de patiënten staat een antibiotica-allergie geregistreerd in het patiëntendossier. Meestal gaat dit om een registratie voor een penicilline-allergie. We weten echter dat bij het overgrote deel van deze mensen, zo’n 90%, bij nadere analyse helemaal geen sprake blijkt van een allergie. Soms is een bijwerking als allergie geregistreerd en soms is een allergie die in het verleden
aanwezig was in de loop van de tijd uitgedoofd. Een onterechte registratie kan er toe leiden dat patiënten niet de eerste keus antibiotica krijgen. Dit kan weer leiden tot suboptimale therapie, behandeling met middelen met meer toxiciteit en het onnodig gebruik van reserve-antibiotica.
Het MUMC+ is gestart met een pilot, gefinancierd door het IP&AMR Zorgnetwerk Limburg, waarbij wordt getracht om onterechte registraties voor penicilline-allergieën bij opgenomen patiënten zoveel mogelijk te verwijderen. Opgenomen volwassenen waarbij zo’n registratie in het dossier staat worden benaderd voor een uitgebreide allergieanamnese. Bij een anamnese die niet past bij een allergie maar bij een bijwerking,
zoals diarree, wordt de registratie direct verwijderd. Bij de overige patiënten wordt op basis van de internationaal gevalideerde PENFAST score een inschatting gemaakt van de kans dat achter de klachten een daadwerkelijke allergie schuilgaat. Wanneer de kans op een onderliggende allergie reëel is wordt de registratie gehandhaafd en kan een verwijzing naar de polikliniek allergologie voor huidtesten worden overwogen. Indien de kans op een allergie als zeer laag wordt ingeschat wordt zo mogelijk nog tijdens opname een directe provocatie gedaan middels een orale proefdosis amoxicilline. De uitkomst van deze provocatie wordt per brief teruggekoppeld aan de huisarts en thuisapotheek. Wanneer er geen reactie is opgetreden zal worden verzocht de registratie voor de allergie uit het patiëntendossier te verwijderen.
Nu SAAR is afgerond, wordt het project omgezet naar een volgende fase: "Ontlabelen in de eerste lijn". Hierbij richt het project zich op de juiste inzet van antibiotica door onterechte antibiotica-allergielabels te herzien en te verwijderen bij patiënten, waardoor een breder en effectiever gebruik van antibiotica mogelijk wordt zonder onnodige beperkingen.
De implementatie van deze nieuwe focus op ontlabelen staat gepland voor 2025. Het projectteam bereidt zich momenteel voor om zorgprofessionals in de eerste lijn hierbij te ondersteunen, met aandacht voor scholing, begeleiding en samenwerking met huisartsenpraktijken en apotheken. Het uiteindelijke doel blijft om verantwoord antibioticagebruik te bevorderen en resistentie tegen te gaan door nauwkeurige documentatie van antibiotica-allergieën in de eerste lijn mogelijk te maken.
Met deze overgang bouwt het project voort op de eerder opgedane kennis en praktijkervaring uit SAAR, en verstevigt het de basis voor antibiotica stewardship in de regio.