Transposon

Aanleiding

In 2019 werden in het Maastricht UMC+ en het Zuyderland MC diverse bacteriële stammen gevonden die resistent waren tegen de meeste eerste keus antibiotica. Omdat er sprake was van verschillende soorten bacteriën werd de mogelijkheid van een uitbraak van een specifieke bacteriestam uitgesloten. Genetisch onderzoek naar de antibiotica resistentie genen aanwezig in deze verschillende stammen toonde aan dat al deze stammen eenzelfde resistentie-gen eiland bij zich droegen. Door middel van horizontale gen overdracht kunnen dit soort genetische stukken overgedragen worden naar niet verwante bacteriën die vervolgens ook resistent worden door de overdracht van de juiste genetische codes.

Doel

In kaart brengen van de aanwezigheid en de verspreiding van dit gen-eiland. Specifiek wordt er gekeken naar de volgende zaken;

Hoe vaak komt dit gen eiland voor
In wat voor bacteriële species komt dit voor
Waar in het genoom komt dit gen eiland voor
Waar in het ziekenhuis komt dit voor?

Hoe?

Ontwikkelen van specifieke PCR test: PCR test laat het toe om bacteriële stammen te screenen op het al dan niet dragen van dit gen-eiland.
Retrospectief stammen onderzoek: de stammencollectie van het MUMC+ en Zuyderland MC zijn met deze PCR onderzocht om te bepalen

Resultaat

In 51 van de 75 fenotypisch resistente bacteriën uit het Zuyderland MC was de PCR voor dit gen-eiland positief (zie figuur 1A). Voor het MUMC waren 14/70 isolaten positief (zie figuur 1B). Het gen-eiland werd voornamelijk in Enterobacter en Klebsiella pneumoniae species gevonden. Analyse van historische data liet zien dat dit gen-eiland al eerder aanwezig was in Limburg. Gedetailleerde genetische analyse toonde aan dat het gen-eiland werd teruggevonden op twee verschillende plasmides en in sommige stammen op het chromosoom. Plasmiden kunnen doorgegeven worden naar andere bacterie stammen door middel van horizontale gen overdracht.

Met dit onderzoek is inzichtelijk geworden dat dit resistentie-gen eiland al eerder, vaker en breder aanwezig was in de regio Zuid-Limburg dan vooraf gedacht.

Toekomst

Het Zuyderland MC heeft een onderzoek opgestart waarbij er specifiek wordt onderzocht waar in het ziekenhuis zich bacteriën bevinden die dit gen-eiland bij zich dragen. Is er verspreiding tussen de ziekenhuis omgeving en de patiënten omgeving en hoe kan de verspreiding plaats vinden? Met deze resultaten wordt getracht de theorie te vertalen naar praktische handvaten.