Nascholing benadrukt begrijpelijke communicatie en samen beslissen bij urineweginfecties

Patiëntenvoorlichting: de sleutel tot betere zorg

Een van de terugkerende thema’s tijdens de nascholing was dat zorgverleners niet altijd gericht vragen naar de precieze verwachting van de patiënt. Met andere woorden: waarom komt een patiënte naar de praktijk? Wil zij bijvoorbeeld weten of ze inderdaad een blaasontsteking heeft, verwacht ze meteen antibiotica te krijgen, of is er een andere reden? “Vaak nemen we aan dat een patiënt antibiotica wil en zijn we ons er niet van bewust dat patiënten simpelweg niet weten dat er andere opties zijn bij een UWI”, aldus Eefje de Bont, huisarts en een van de presentatoren tijdens de nascholing.

Thera Quaedackers, doktersassistente bij Medisch Centrum Oud-Brunssum, voegde daaraan toe: “Het gebruik van begrijpelijke taal en het nemen van tijd voor uitleg is essentieel in de communicatie met patiënten. Zo kun je hen geruststellen en laten zien dat antibiotica niet altijd nodig zijn.”

Inzichten uit onderzoek

Stefan Cox, onderzoeker aan de Universiteit Maastricht, deelde tijdens zijn presentatie de resultaten van een vragenlijstonderzoek onder huisartsen, doktersassistenten en patiënten. Uit zijn onderzoek bleek dat veel patiënten vooral naar de huisarts komen om zekerheid te krijgen over hun diagnose: “Patiënten gaven aan dat ze vooral wilden weten of ze een blaasontsteking hebben, wat vaak te maken heeft met geruststelling”, aldus Cox.

Daarnaast wees hij erop dat slechts 1,1% van de patiënten het advies kreeg om pijnstilling te gebruiken bij een UWI, terwijl bijna alle zorgverleners dit als een mogelijke optie zien. “Veel patiënten weten simpelweg niet dat paracetamol of ibuprofen kan helpen bij de klachten van een UWI”, benadrukte hij. Dit toont het belang aan van heldere communicatie over de verschillende behandelopties.

Ook opvallend was dat huisartsen en doktersassistenten relatief weinig gebruikmaken van het uitgestelde antibioticarecept, terwijl 70% van de patiënten aangaf open te staan voor deze optie. “Patiënten zijn bereid om een uitgesteld recept te accepteren, dus probeer dit vaker te bespreken in de praktijk”, adviseerde Cox.

Deze kaart biedt een overzicht van de verschillende behandelopties, zoals het afwachten met eventuele pijnstilling, het gebruik van een uitgesteld antibioticarecept, of het direct starten met antibiotica. De kaart helpt om de voor- en nadelen van iedere optie in begrijpelijke taal uit te leggen, zodat patiënten samen met hun zorgverlener een keuze kunnen maken.

Tijdens workshops konden de deelnemers oefenen met casussen waarin patiënten voor verschillende keuzes stonden. "Deze nascholing heeft mij doen inzien dat ik patiënten meer ruimte moet geven om hun eigen voorkeuren te verkennen", merkte een huisarts op.Vincent Driever, doktersassistent bij Huisartsenpraktijk Delissen gaf aan: "Ik zal in de toekomst proberen om meer het gesprek met de patiënt aan te gaan over de mogelijkheden bij een blaasontsteking.”Dit benadrukt de bewustwording die de nascholing bij deelnemers bij zorgverleners heeft gecreëerd over het belang van samen beslissen.

De toolbox voor infectiepreventie en het verminderen van antibioticaresistentie

Tijdens de nascholing presenteerde promovendus Jorg van Beek de Infectiepreventie Toolbox; een hulpmiddel voor zorgverleners om de verspreiding van infecties en het onnodig voorschrijven van antibiotica te verminderen. Apothekersassistentes van Serviceapotheek Scharn gaven aan: “We hebben geleerd hoe we patiënten beter kunnen adviseren bij UWI-klachten en hoe we hen kunnen helpen om eerst af te wachten in plaats van meteen antibiotica te gebruiken.”

Dit is van groot belang in de strijd tegen antibioticaresistentie, een wereldwijd probleem. Het verminderen van onnodige antibioticarecepten helpt resistentie te voorkomen, iets wat tijdens de avond meermaals werd benadrukt door verschillende sprekers.

Oog voor gezondheidsvaardigheden van patiënten

Een andere belangrijke boodschap tijdens de nascholing was het belang van aandacht voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden. Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 3 patiënten moeite heeft met het begrijpen en toepassen van gezondheidsinformatie. Zorgverleners werden aangemoedigd om gebruik te maken van de terugvraagmethode, waarbij patiënten wordt gevraagd om in eigen woorden te herhalen wat er is besproken.

Toepassing van de opgedane kennis

De deelnemers vertrokken met nieuwe inzichten en praktische vaardigheden die direct toepasbaar zijn in de dagelijkse praktijk. Een doktersassistente van Huisartsenpraktijk Gulpen gaf aan: "Ik ben me weer bewust geworden van dingen die ik misschien een beetje uit het oog was verloren, zoals het aanbieden van een uitgesteld recept in plaats van meteen antibiotica voor te schrijven."

Door de opgedane kennis in te zetten kunnen zorgverleners bijdragen aan betere zorg voor patiënten, minder onnodig gebruik van antibiotica, en meer tevreden patiënten die hun opties beter begrijpen.